İstanbul’da bir üniversitenin hukuk fakültesinde gerçekleştirilen uzaktan eğitim sınavında yaşanan kopya iddiaları hakkında idare mahkemesi önemli bir karar verdi. Karar, online sınavlardaki kopya tespiti ve cezalandırma sürecine yönelik yeni bir emsal oluşturacak.
Öğrencilere kopya suçlaması sadece sınav esnasında yapılabilir
İstanbul’daki özel bir üniversitenin hukuk fakültesi, 9 Temmuz 2023’te ‘HUK358 – İş Sosyal Güvenlik Hukuku II’ dersinin bütünleme sınavını online olarak gerçekleştirdi. Sınavdan sonra, öğrencilerin sınav kağıtları, Turnitin.com intihal programı ile analiz edildi. Bu inceleme sonucunda, S.D. isimli bir öğrencinin kopya çektiği iddia edildi ve hakkında disiplin soruşturması başlatıldı.
1 yarıyıl uzaklaştırma cezası ve itiraz süreci
Kopya çektiği iddiasını reddeden S.D., bu iddialar karşısında bir yarıyıl uzaklaştırma cezası aldı. Öğrencinin avukatı Emre Güneş, bu karara itiraz ederek İstanbul 3. İdare Mahkemesi’ne dava açtı. Dava dilekçesinde, öğrencinin sınav kağıdındaki bilgilerin genel ifadelerden oluştuğu ve her öğrencinin yazabileceği türden olduğu savunuldu. Ayrıca, okul yönetiminin öğrenciye karşı ön yargılı davrandığı belirtildi.
Mahkemeden önemli karar
Mahkeme, öğrencinin sınav sırasında kopya çektiğine dair gözetmen tarafından herhangi bir uyarının yapılmadığını ve somut delil bulunmadığını belirterek, öğrencinin uzaklaştırma cezasını iptal etti. Kararda, “Elektronik ortamda canlı olarak kamera açık şekilde yapılan sınavda davacının kopya çektiğine dair herhangi bir somut delil bulunmamaktadır. Sınav esnasında uyarı yapılmaması ve gözetmenlerin herhangi bir işlem yapmaması nedeniyle, sınav kağıdının değerlendirilmesi aşamasında varsayımlara dayanarak verilen ceza hukuka aykırıdır” ifadelerine yer verildi.
İntihal programlarının kullanımı tartışmalı
Okul yönetimi, Turnitin.com intihal programı ile yapılan incelemenin, akademik çalışmaların özgünlüğünü denetlemek için standart bir uygulama olduğunu savundu. Ancak, mahkeme, intihal raporlarındaki benzerlik oranlarının her zaman dikkate alınabilir olmadığını belirtti. Raporda, öğrencinin cevap kağıdı ile yasak kaynaklar arasındaki benzerliğin %56 oranında olduğu, ancak bu oranın, parça parça cümleler ve tamlamalar nedeniyle yükseldiği ifade edildi.
Karar emsal niteliği taşıyor
Öğrencinin avukatı Emre Güneş, mahkemenin verdiği kararın üniversitelerde yüksek lisans ve doktora tezlerinde de emsal teşkil edeceğini belirtti. Güneş, “Mahkeme kararı, turnitin benzerlik raporlarına dayanarak yapılan intihal suçlamaları açısından da emsal olmuştur” dedi.
